Το τρένο που δεν σφύριξε ποτέ

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Το Βήμα"
Ρεπορτάζ: Αχχιλέας Χεκίμογλου
Τους εμπνεύστηκε ο Χαρίλαος Τρικούπης. Στις ράγες τους μετακινήθηκαν χιλιάδες άνθρωποι για πολλές δεκαετίες. Το τέλος τους ήρθε με τη δικτατορία και γλίτωσαν το ξήλωμα χάρη στην κινητοποίηση κάποιων «ρομαντικών» της εποχής. Η πολιτεία αποφάσισε δις (!) την ανακατασκευή τους, η οποία πληρώθηκε αδρά, αντί 13 εκατ. ευρώ. Και όμως οι πάλαι ποτέ σιδηρόδρομοι της Βορειοδυτικής Ελλάδας, δηλαδή η σιδηροδρομική γραμμή της Αιτωλοακαρνανίας, έχουν αφεθεί να σκουριάζουν, αφού ουδέποτε τελικώς ετέθησαν σε λειτουργία. Η γραμμή λειτούργησε ακατάπαυστα επί 80 έτη, από το 1890 ως το 1970, όταν η δικτατορία των συνταγματαρχών αποφάσισε την παύση της λειτουργίας της. Τη δεκαετία του 1980 αποπειράθηκε εκ μέρους του ΟΣΕ το οριστικό ξήλωμα της γραμμής, όμως η κινητοποίηση των φίλων του σιδηροδρόμου ακύρωσε την προσπάθεια. Χρειάστηκε να φτάσει το 1997 για να δημοπρατηθεί η ανακατασκευή της γραμμής αντί 2 δισ. δραχμών- εκ των οποίων τελικά δαπανήθηκε το ένα. Η παλιά επιδομή ξηλώθηκε, ήρθαν νέα υλικά, στήθηκαν εργοτάξια και ξεκίνησε η δουλειά, όμως την επόμενη χρονιά η τότε διοίκηση του οργανισμού περιέκοψε το ήμισυ του προϋπολογισμού και τελικώς το έργο εγκαταλείφθηκε.

Το 2002 ο τότε υπουργός Μεταφορών κ. Χρ. Βερελής εξήγγειλε την ολοκλήρωση του έργου- συνολικού κόστους 10,3 εκατ. ευρώ -, το οποίο ολοκληρώθηκε, και μάλιστα ένα Rail Βus συναρμολογήθηκε πάνω στη γραμμή, παραμένοντας στον σταθμό του Αιτωλικού. Τα δοκιμαστικά δρομολόγια έγιναν, όλα έβαιναν καλώς και οι κάτοικοι της περιοχής πίστεψαν πραγματικά ότι θα έχουν ξανά τρένο. Αποκορύφωμα όλης αυτής της απόπειρας ήταν η ένταξη του δυτικού σιδηροδρομικού άξονα στα Διευρωπαϊκά Μεταφορικά Δίκτυα, καθώς το εν λόγω τμήμα θα αποτελούσε τη βάση για να φτάσει το τρένο στα Γιάννινα, την Κοζάνη και την Ηγουμενίτσα και να συνδεθεί με το υπόλοιπο ευρωπαϊκό δίκτυο. Για λόγους που ουδέποτε εξηγήθηκαν από την παρελθούσα κυβέρνηση της ΝΔ, το τρένο δεν λειτούργησε ποτέ, καθώς το Rail Βus με το πρόσχημα της συντήρησης μεταφέρθηκε στην Πελοπόννησο, όπου και φυλάσσεται. Συνεργάτες του πρώτου υπουργού Μεταφορών της ΝΔ κ. Μ. Λιάπη υποστηρίζουν ότι, όταν παρέδωσαν το υπουργείο, η γραμμή ήταν έτοιμη να λειτουργήσει, ενώ ο επόμενος υπουργός κ. Κ. Χατζηδάκης αποκαλύπτει ότι «κανένας δεν μου έθεσε ποτέ αυτό το ζήτημα». Επί των ημερών του κ. Ευρ. Στυλιανίδη οι προτεραιότητες του υπουργείου ήταν τελείως διαφορετικές.

Ενα κομμάτι της υποδομής όπως τα Αυτόματα Συστήματα Ισόπεδων Διαβάσεων απομακρύνθηκαν από τον ΟΣΕ με τη δικαιολογία της φύλαξής τους από κλοπή. Σε άλλα σημεία, τμήματα της γραμμής έχουν ασφαλτοστρωθεί, ενώ αλλού έχουν απομακρυνθεί τα σκύρα. Σημειωτέον ότι μια επέκταση της γραμμής φιλοδοξούσε να συνδέσει τη ΝΑΒΙΠΕ του Αστακού με το κυρίως σιδηροδρομικό δίκτυο.

Ακόμη, η ΕΡΓΟΣΕ έχει προκηρύξει τις μελέτες για τα τμήματα του δυτικού Αξονα και συγκεκριμένα της (μελλοντικής) γραμμής Αντίρριο- Ιωάννινα. Και όμως, η μέχρι στιγμής γνωστή χάραξη παρακάμπτει την πόλη του Αγρινίου, δηλαδή του μεγαλύτερου αστικού κέντρου που μεσολαβεί μεταξύ Πατρών και Ιωαννίνων (!), σαμποτάροντας εμμέσως το δυνητικό μεταφορικό του έργο.

«Αφήνουν το υλικό να σαπίζει»

«Η υποδομή αφέθηκε να σαπίζει. Λένε ότι δεν υπάρχει τροχαίο υλικό. Αφού υπάρχει και βρίσκεται στα αμαξοστάσια της Πελοποννήσου, όπου οι αμαξοστοιχίες κάθονται. Αγνωστοι έχουν κλέψει τις καινούργιες γραμμές! Ο ΟΣΕ χωρίς προειδοποίηση απομάκρυνε τις μπάρες και τις πήγε αλλού. Και όλα αυτά σε έναν νομό που έχει ένα κάκιστο οδικό δίκτυο, όπου καταγράφονται καθημερινά θανατηφόρα ατυχήματα, κανονική καρμανιόλα!». Ετσι σχολιάζει την κατάσταση ο γραφίστας και μέλος του Ομίλου Φίλων Σιδηροδρόμου Δυτικής Στερεάς «Χαρίλαος Τρικούπης» κ. Β. Πυρπύλης (φωτογραφία).