Η διερεύνηση της οικιστικής ιστορίας της πόλης είναι το συγγραφικό αντικείμενο του βιβλίου: «ΑΓΡΙΝΙΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΚΜΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ (1830-1940)» που έγραψε η κ. Δώρα Μονιούδη- Γαβαλά, Καθηγήτρια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής του τμήματος Διαχείρισης Πολιτισμικού Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας.Το βιβλίο παρουσίασαν ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κ. Δημήτρης Φιλιππίδης και η συγγραφέας, σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο Δήμος Αγρινίου, την Παρασκευή 11 Ιουνίου στο Παπαστράτειο Μέγαρο.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου διαφωτίζονται θέματα όπως το ιδιοκτησιακό καθεστώς στη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών μετά την Ανεξαρτησία, η διαχείριση των εκτεταμένων εθνικών γαιών, τα ζητήματα του εποικισμού των Σουλιωτών και άλλων ηπειρωτών, ο σχηματισμός των αστικών λειτουργιών, οι μορφές πολεοδομικής οργάνωσης σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Η έρευνα αποκαλύπτει τις διαδικασίες πολεοδομικού σχεδιασμού και το βαθμό εφαρμογής τους, τους ρόλους του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης στην οργάνωση στου χώρου. Επιπλέον, το βιβλίο περιέχει πολυάριθμους χάρτες, οι οποίοι δημοσιεύονται για πρώτη φορά, αποτελούν κύριο αποδεικτικό υλικό της έρευνας και μια σειρά από αυτούς ανασχεδιάστηκαν από τη συγγραφέα.
Η εκδήλωση άνοιξε με το χαιρετισμό του Δημάρχου Αγρινίου κ. Παύλου Μοσχολιού, ο οποίος αφού ευχαρίστησε την κ. Δώρα Μονιούδη – Γαβαλά για τη συστηματική και επίπονη εργασία της, τόνισε ότι η Δημοτική Αρχή προχώρησε στην έκδοση του βιβλίου, εκπληρώνοντας την βούληση και το καθήκον της να αναδεικνύει την ιστορία της πόλης.
Μεταξύ άλλων ο κ. Μοσχολιός ανέφερε ότι με την έκδοση του βιβλίου επιτυγχάνεται η επιδιωκόμενη συνεργασία της Δημοτικής Αρχής με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδος, αποδεικνύοντας έμπρακτα τη βούληση του Δήμου Αγρινίου για την ανάδειξη του έργου της Πανεπιστημιακής Κοινότητας.
«Η συγγραφέας του βιβλίου, ως ενεργό μέλος της Πανεπιστημιακής Κοινότητας του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδος, αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ότι το Πανεπιστήμιο της πόλης μας έχει μεγάλες δυνατότητες εξέλιξης, κάτι που πρέπει να γίνει συνείδηση όλων και για αυτό ενθαρρύνουμε και στηρίζουμε πρωτοβουλίες σαν τη σημερινή».
Σε ότι δε αφορά στα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο ακόμη και για κατάργηση των ήδη υπαρχόντων τμημάτων στο Αγρίνιο, τόνισε κατηγορηματικά ότι σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψουμε ως πολίτες αυτής της πόλης να εξακολουθήσει να υφίσταται αυτή η αμφισβήτηση και θα συνεχίσουμε το καθημερινό αγώνα για την ενδυνάμωσή τους.
Η συγγραφέας κ. Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά στην παρουσίασή της αναφέρθηκε αρχικά στο θέμα και τα περιεχόμενα του βιβλίου. Στη συνέχεια περιέγραψε τα δύο σημαντικότερα ευρήματα της έρευνάς της, το κτηματολόγιο και το σχέδιο της εποχής του Όθωνα. Με την προβολή μιας σειράς χαρτών παρουσίασε τεκμηριωμένα και με λεπτομέρεια την πόλη στα μέσα του 19ου αιώνα, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τις ιδιοκτησίες των Σουλιωτών κ.ά. Εντυπωσίασαν οι προβολές του οδικού δικτύου της προεπαναστατικής εποχής και του οθωνικού σχεδίου πάνω στο χάρτη της σύγχρονης πόλης. Αποδεικνύεται ότι η πόλη διαμορφώθηκε όπως προβλεπόταν από το οθωνικό σχέδιο, ενώ πολλοί δρόμοι υπάρχουν στην ίδια θέση από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Η συγγραφέας αναφέρθηκε στις χαρακτηριστικές τομές της οικιστικής εξέλιξης: Στην περίοδο 1838-1853, με την κατάρτιση του κτηματολογίου και την έγκριση του σχεδίου. Στην περίοδο της δημαρχίας Μιχαήλ Μπέλλου, τότε που άρχισε, με καθυστέρηση σχεδόν τριών δεκαετιών, η εφαρμογή του σχεδίου. Στο μεσοπόλεμο, την εποχή της δημιουργίας έργων από διακεκριμένους αρχιτέκτονες, όπως τον Κουρεμένο και του αμφιλεγόμενου σχεδίου «Παπαστράτου».
Ο ομότιμος καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ, κ. Δημήτρης Φιλιππίδης αναφέρθηκε στη σημασία της «πολεοδομικής εξέλιξης», η οποία αποτελεί το θέμα του βιβλίου, αναλύοντας την. Σχολίασε το βιβλίο ως πολύτιμο στοιχείο αυτογνωσίας για την πόλη και τους κατοίκους της, τους άμεσους παραλήπτες. Αναφέρθηκε όμως και στους έμμεσους παραλήπτες, ένα ευρύτερο κοινό, που μέσα από το βιβλίο θα ανακαλύψει την αγνοημένη ιστορία του Αγρινίου, φέρνοντας το Αγρίνιο δίπλα σε άλλες, περισσότερο γνωστές πόλεις. «Η πολεοδομική εξέλιξη», όπως ανέφερε, «μετατρέπεται σε ένα διαβατήριο που ανοίγει τα στενά τοπικιστικά σύνορα και συνδέει το Αγρίνιο με την υπόλοιπη χώρα».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Νομάρχης Αιτ/νίας κ. Θύμιος Σώκος, ο πρώην βουλευτής κ. Βαινάς Γιάννης, καθηγητές και πολλοί φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου διαφωτίζονται θέματα όπως το ιδιοκτησιακό καθεστώς στη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών μετά την Ανεξαρτησία, η διαχείριση των εκτεταμένων εθνικών γαιών, τα ζητήματα του εποικισμού των Σουλιωτών και άλλων ηπειρωτών, ο σχηματισμός των αστικών λειτουργιών, οι μορφές πολεοδομικής οργάνωσης σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Η έρευνα αποκαλύπτει τις διαδικασίες πολεοδομικού σχεδιασμού και το βαθμό εφαρμογής τους, τους ρόλους του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης στην οργάνωση στου χώρου. Επιπλέον, το βιβλίο περιέχει πολυάριθμους χάρτες, οι οποίοι δημοσιεύονται για πρώτη φορά, αποτελούν κύριο αποδεικτικό υλικό της έρευνας και μια σειρά από αυτούς ανασχεδιάστηκαν από τη συγγραφέα.
Η εκδήλωση άνοιξε με το χαιρετισμό του Δημάρχου Αγρινίου κ. Παύλου Μοσχολιού, ο οποίος αφού ευχαρίστησε την κ. Δώρα Μονιούδη – Γαβαλά για τη συστηματική και επίπονη εργασία της, τόνισε ότι η Δημοτική Αρχή προχώρησε στην έκδοση του βιβλίου, εκπληρώνοντας την βούληση και το καθήκον της να αναδεικνύει την ιστορία της πόλης.
Μεταξύ άλλων ο κ. Μοσχολιός ανέφερε ότι με την έκδοση του βιβλίου επιτυγχάνεται η επιδιωκόμενη συνεργασία της Δημοτικής Αρχής με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδος, αποδεικνύοντας έμπρακτα τη βούληση του Δήμου Αγρινίου για την ανάδειξη του έργου της Πανεπιστημιακής Κοινότητας.
«Η συγγραφέας του βιβλίου, ως ενεργό μέλος της Πανεπιστημιακής Κοινότητας του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδος, αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ότι το Πανεπιστήμιο της πόλης μας έχει μεγάλες δυνατότητες εξέλιξης, κάτι που πρέπει να γίνει συνείδηση όλων και για αυτό ενθαρρύνουμε και στηρίζουμε πρωτοβουλίες σαν τη σημερινή».
Σε ότι δε αφορά στα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο ακόμη και για κατάργηση των ήδη υπαρχόντων τμημάτων στο Αγρίνιο, τόνισε κατηγορηματικά ότι σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψουμε ως πολίτες αυτής της πόλης να εξακολουθήσει να υφίσταται αυτή η αμφισβήτηση και θα συνεχίσουμε το καθημερινό αγώνα για την ενδυνάμωσή τους.
Η συγγραφέας κ. Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά στην παρουσίασή της αναφέρθηκε αρχικά στο θέμα και τα περιεχόμενα του βιβλίου. Στη συνέχεια περιέγραψε τα δύο σημαντικότερα ευρήματα της έρευνάς της, το κτηματολόγιο και το σχέδιο της εποχής του Όθωνα. Με την προβολή μιας σειράς χαρτών παρουσίασε τεκμηριωμένα και με λεπτομέρεια την πόλη στα μέσα του 19ου αιώνα, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τις ιδιοκτησίες των Σουλιωτών κ.ά. Εντυπωσίασαν οι προβολές του οδικού δικτύου της προεπαναστατικής εποχής και του οθωνικού σχεδίου πάνω στο χάρτη της σύγχρονης πόλης. Αποδεικνύεται ότι η πόλη διαμορφώθηκε όπως προβλεπόταν από το οθωνικό σχέδιο, ενώ πολλοί δρόμοι υπάρχουν στην ίδια θέση από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Η συγγραφέας αναφέρθηκε στις χαρακτηριστικές τομές της οικιστικής εξέλιξης: Στην περίοδο 1838-1853, με την κατάρτιση του κτηματολογίου και την έγκριση του σχεδίου. Στην περίοδο της δημαρχίας Μιχαήλ Μπέλλου, τότε που άρχισε, με καθυστέρηση σχεδόν τριών δεκαετιών, η εφαρμογή του σχεδίου. Στο μεσοπόλεμο, την εποχή της δημιουργίας έργων από διακεκριμένους αρχιτέκτονες, όπως τον Κουρεμένο και του αμφιλεγόμενου σχεδίου «Παπαστράτου».
Ο ομότιμος καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ, κ. Δημήτρης Φιλιππίδης αναφέρθηκε στη σημασία της «πολεοδομικής εξέλιξης», η οποία αποτελεί το θέμα του βιβλίου, αναλύοντας την. Σχολίασε το βιβλίο ως πολύτιμο στοιχείο αυτογνωσίας για την πόλη και τους κατοίκους της, τους άμεσους παραλήπτες. Αναφέρθηκε όμως και στους έμμεσους παραλήπτες, ένα ευρύτερο κοινό, που μέσα από το βιβλίο θα ανακαλύψει την αγνοημένη ιστορία του Αγρινίου, φέρνοντας το Αγρίνιο δίπλα σε άλλες, περισσότερο γνωστές πόλεις. «Η πολεοδομική εξέλιξη», όπως ανέφερε, «μετατρέπεται σε ένα διαβατήριο που ανοίγει τα στενά τοπικιστικά σύνορα και συνδέει το Αγρίνιο με την υπόλοιπη χώρα».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Νομάρχης Αιτ/νίας κ. Θύμιος Σώκος, ο πρώην βουλευτής κ. Βαινάς Γιάννης, καθηγητές και πολλοί φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας.
6 σχόλια:
Πολύ ενδιαφέρον θέμα , αλλά δεν το ακολουθεί κανένα σχόλιο!..
Ελπίζω αυτό να συμβαίνει επειδή διέφυγε της προσοχής πολλών καλών μυαλών που ενημερώνονται από το συγκεκριμένο μπλογκ & όχι διότι δε δίνει τροφή για αντιδικίες, κουτσομπολιό κλπ. που διανθίζουν τη σχολιογραφία άλλων , χρήσιμων, αναρτήσεων.
Λοιπόν τώρα, μερικές παρατηρήσεις:
· Είναι σημαντικό, ότι επιτέλους , κάπου , ισχύει το αυτονόητο! Σε ένα Πανεπιστημιακό Τμήμα, με γνωστικό αντικείμενο το πολιτισμικό περιβάλλον, διδάσκεται Ιστορία της Αρχιτεκτονικής και μάλιστα, άν είναι ακριβές το ρεπορτάζ, από διδάσκουσα στην ανώτατη βαθμίδα Δ.Ε.Π. , Καθηγήτρια (τακτική υποθέτω).
· Τα Τμήματα που εδρεύουν στην Πόλη και φιλοδοξούμε να γίνουν η μαγιά του νέου ΑΕΙ –άν το επιτρέψουν φυσικά οι διάφοροι Γρυσπολάκηδες και το υπ. παιδείας βεβαίως, βεβαίως..- τυπικά είναι φτηνά εκπαιδευτικά μαγαζιά. Δημιουργήθηκαν όχι γιατί υπήρχε κάποιος σχεδιασμός, αλλά διότι κάποιοι υπουργοί θεώρησαν ότι κάνουν το ψηφοθηρικό τους καθήκον σε μια κρίσιμη περιφέρεια για τα κόμματά τους, σα χάντρες και καθρεφτάκια στους "ιθαγενείς", που όμως ήθελαν στο Αγρίνιο διαμάντια!.. Εφαρμόστηκε δηλαδή η γνωστή μέθοδος "δημιουργούμε, από το πουθενά, ένα νέο γνωστικό αντικείμενο (στην πραγματικότητα υψηλής εξειδίκευσης, που ταιριάζει μόνο σε μεταπτυχιακές σπουδές) το υποβιβάζουμε σε προπτυχιακό, βρίσκουμε και κανα έτοιμο κτίριο και το λειτουργούμε με ελάχιστες δαπάνες, με λίγα κομπιουτεράκια και εργαστήρια, με συμβασιούχους διδάκτορες, αντί να δημιουργήσουμε νέα μέλη Δ.Ε.Π. ...και τόσα άλλα πράγματα που στοιχίζουν".
· Και ενώ έτσι πορεύεται η Γ' Βάθμια εκπαίδευση σε τόσα ΑΕΙ, μη εξαιρουμένων και Τμημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ωστόσο στις Αγρινιώτικες σχολές, με φοιτητές που δεν έχουν τα πτυχία που επιδιώκουν ούτε καν επαγγελματικά δικαιώματα, η έρευνα και η επιστήμη προχωράνε!..
· Κάποια από τα "φτηνά" κατά τους υπουργικούς σχεδιασμούς Τμήματα έχουν προχωρήσει την έρευνα και τη γνώση σε αντικείμενα πολύ ευρύτερα από τη στενότητα των τίτλων των Σχολών, αξιοζήλευτα ψηλά- όσο ελάχιστα άλλα στη Χώρα...
· ..για να μην πούμε για άλλα πραγματικά ΦΤΗΝΑ , αλλά πανάκριβα στα δίδακτρα ιδιωτικά στο Αμέρικα και τη Δ. Ευρώπη ή εγχώρια "συνεργαζόμενα" κολέγια.
· Η μονογραφία του συγκεκριμένου μέλους Δ.Ε.Π. πέρα από την επιστημονική της αξία (ελπίζω να την βρω για να τη διαβάσω και να σχηματίσω κρίση) δείχνει με υπέροχο τρόπο πώς μπορεί να συνδεθεί ένα ΑΕΙ με τον τόπο που δεν το "φιλοξενεί", αλλά είναι μέλος του.. Πώς αλληλεπιδρά, πώς λειτουργεί το "feed back", που λέει η αγγλικούρα του σχετικού όρου στο γλωσσάρι άλλων επιστημών.
· Ως τώρα, είχα υπόψη μου μόνο την ύπαρξη μιας άλλης μονογραφίας- έρευνας, από ομάδα νομίζω μεταπτυχιακών του ΕΜΠ , για το χωροταξικό και την πολεοδομία του ύστερου Αγρινίου- του "εδώ και τώρα", της επεκτεινόμενης Πόλης. Το σύγγραμμα της κας Δώρας Μονιούδη- Γαβαλά , με επιστημονικούς αλλά και τοπικούς όρους, δείχνει απόλυτα πρωτότυπο σε ανεξερεύνητο ιστορικό βάθος.
Τέλος, να ρωτήσω άν ξέρει κανένας την έκδοσή του.
Είναι δηλαδή πανεπιστημιακή έκδοση (προφανώς του Παν. Ιωαννίνων) ή ιδιωτικού εκδοτικού οίκου;
Τίνος;
Φαντάζομαι στα βιβλιοπωλεία του Αγρινίου και ιδίως όσα διακινούν συγγράμματα για τους φοιτητές βρίσκεται εύκολα.
Κάποιος πχ. στην Αθήνα όμως, μόνο ξέροντας τον εκδοτικό οίκο μπορεί να το βρει.
..Ας βοηθήσει κάποιος- α που ξέρει.
Θαν. Γ. Κ.
H έκδοση είναι του Δήμου Αγρινίου κι αυτό στα πλαίσια των εκδηλωσεων για την απελευθέρωση του Βραχωρίου. Η κα Γαβαλά έκανε την πανεπιστημιακή έρευνα. Για πληροφορίες σχετικά απευθεινθείτε στο Δήμο.
Ηδη πολύ θετικά σχόλεια εχει αποσπάσει το βιβλίο.Μιλάμε για απίστευτη και πραγματικά επιστημονικού επιπέδου δουλειά που αντικατοπτρίζει το νέο ελληνικό κράτος και κοινωνία.ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ.
η διαχείριση των εκτεταμένων εθνικών γαιών,
υπηρχαν στο αγρινιο κοινες ''εθνικες'' γαιες;
που βρησκονται τωρα;
αν μιλαμε παντως για πολεοδομικη εξελιξη στο μελλον, πρεπει να χαμηλωσει ο συντελεστης δομησης (διοροφα σπιτια με σκεπες),να γινουν πλατυτεροι δρομοι με μεγαλα πεζοδρομια, και να βρεθουν ελευθεροι χωροι για αναψυχη των κατοικων που ασφυκτιουν στο μπετον ενω βρισκονται γυρω απο ενα πολυ ομορφο περιβαλλον.
και κατι που θα μπορουσε να ειναι μια φτηνη λυση ''εξωραισμου'' της ασχημης πολης μας θα ηταν ενα προγραμμα απο τον δημο η την περιφερεια στο να μπει πολυ χρωμα στους γκριζους τοιχους των κατοικιων..
χρειαζόμαστε ριζικά νέα πολεοδομική πολιτική.Αν δεν κάνω λάθος είμαστε η πιό γρηγορα ανπτυσόμενη πόλη στην Ελλάδα.οπότε χρειαζόμαστε πράσινο και ορθολογική οχι "υδροκεφαλίζουσα" όμηση.
Ευχαριστώ "15 Ιουνίου 2010 6:50 μ.μ."!..
Θ.Γ.Κ.
Δημοσίευση σχολίου